Nữ giám đốc Đại học Quốc gia TPHCM đầu tiên: Chân dung GS.TS Nguyễn Thị Thanh Mai

Nữ giám đốc Đại học Quốc gia TPHCM đầu tiên, GS.TS Nguyễn Thị Thanh Mai, vừa được Thủ tướng Chính phủ bổ nhiệm, đánh dấu cột mốc lịch sử của đơn vị đại học hàng đầu phía Nam. Với hành trình học thuật bền bỉ, nhiều công trình nghiên cứu giá trị và kinh nghiệm quản lý phong phú, bà được kỳ vọng sẽ mang đến làn gió mới cho giáo dục đại học Việt Nam.​

Tiểu sử và quá trình công tác

GS.TS Nguyễn Thị Thanh Mai sinh năm 1974 tại Quảng Ngãi, tốt nghiệp cử nhân Hóa học Trường Đại học Tổng hợp TPHCM (nay là Trường Đại học Khoa học Tự nhiên, ĐHQG TPHCM) năm 1996. Bà tiếp tục công tác tại Khoa Hóa học và nhận bằng Thạc sĩ Hóa học, chuyên ngành Hóa phân tích, tại Trường Đại học Khoa học Tự nhiên vào năm 2001.​

Năm 2002, bà sang Nhật Bản làm nghiên cứu sinh tại Trường Đại học Y Dược Toyama và nhận bằng Tiến sĩ Dược học năm 2005. Trở về nước, bà lần lượt giữ các vị trí Trưởng bộ môn, Phó Trưởng khoa, Trưởng khoa Hóa học rồi được bổ nhiệm làm Phó Hiệu trưởng Trường Đại học Khoa học Tự nhiên từ năm 2021, đồng thời kiêm Hiệu trưởng Trường Phổ thông Năng khiếu từ năm 2022.​

Bổ nhiệm nữ giám đốc Đại học Quốc gia TPHCM

Ngày 15/12/2025, Thủ tướng Chính phủ quyết định bổ nhiệm GS.TS Nguyễn Thị Thanh Mai giữ chức Giám đốc Đại học Quốc gia TPHCM, trở thành nữ giám đốc đầu tiên trong lịch sử đơn vị. Trước đó, ngày 12/6/2024, bà đã được giao trọng trách Phó Giám đốc ĐHQG TPHCM, phụ trách hợp tác quốc tế, quan hệ doanh nghiệp – địa phương và quản lý nhiệm vụ khoa học, công nghệ.​

Việc một nhà khoa học nữ giàu kinh nghiệm nghiên cứu và quản lý được trao trọng trách đứng đầu ĐHQG TPHCM thể hiện sự ghi nhận đối với năng lực, uy tín và đóng góp bền bỉ của bà cho giáo dục đại học. Quyết định này cũng góp phần khẳng định vai trò ngày càng nổi bật của đội ngũ nữ lãnh đạo trong hệ thống giáo dục Việt Nam.​

Thành tựu khoa học và danh hiệu

GS.TS Nguyễn Thị Thanh Mai là nhà khoa học hàng đầu trong nghiên cứu thuốc từ dược liệu Việt Nam, với các nhóm nghiên cứu đã phát triển thành công hai sản phẩm hỗ trợ điều trị ung thư đường tiêu hóa và viêm khớp từ nguồn dược liệu trong nước. Những kết quả này không chỉ có giá trị khoa học mà còn mở ra tiềm năng ứng dụng cao trong chăm sóc sức khỏe cộng đồng.​

Trong lĩnh vực nghiên cứu các sản phẩm từ ong, nhóm của bà đã giành Giải thưởng Quả cầu vàng năm 2017 và Giải thưởng Sáng tạo TPHCM năm 2019. Bà được công nhận Phó Giáo sư năm 2014, Giáo sư năm 2020, phong tặng danh hiệu Nhà giáo ưu tú năm 2024 và nhận Giải thưởng Kovalevskaia năm 2021 dành cho các nhà khoa học nữ xuất sắc.​

Vị thế quốc tế và kỳ vọng trong vai trò mới

Trên trường quốc tế, tháng 10/2025, tại Hội nghị lần thứ 17 của Viện Hàn lâm Khoa học Thế giới (TWAS) ở Rio de Janeiro (Brazil), GS.TS Nguyễn Thị Thanh Mai được công nhận là Viện sĩ TWAS, trở thành một trong những nữ nhà khoa học Việt Nam đầu tiên đạt danh hiệu này. Bà đã công bố hơn 80 bài báo trên các tạp chí khoa học quốc tế uy tín, góp phần nâng tầm vị thế khoa học Việt Nam.​

Với nền tảng chuyên môn vững chắc, kinh nghiệm quản lý đa tầng trong trường đại học và trường phổ thông năng khiếu, cùng uy tín khoa học quốc tế, nữ giám đốc Đại học Quốc gia TPHCM được kỳ vọng sẽ thúc đẩy mạnh mẽ hoạt động đào tạo, nghiên cứu và hợp tác quốc tế của đơn vị trong giai đoạn mới. Đây là bước tiến quan trọng trên hành trình xây dựng ĐHQG TPHCM trở thành trung tâm đại học – nghiên cứu tiên tiến của khu vực.

Nguồn: Báo Giáo dục và Thời đại